Bệnh lý học Ted_Bundy

Ảnh cảnh sát của Ted Bundy sau khi bị kết tội cho các vụ án tại Chi Omega, tháng 8 năm 1979

Bundy đã trải qua nhiều cuộc kiểm tra tâm thần, đi kèm với đó là các kết luận rất đa dạng của giới chuyên gia. Dorothy Otnow Lewis là giáo sư tâm thần học của Đại học Dược New York, và cũng là một nhân vật có uy tín trong lĩnh vực nghiên cứu hành vi bạo lực, ban đầu đưa ra chẩn đoán về chứng rối loạn lưỡng cực[322] nhưng sau đó đã hơn một lần phải thay đổi ấn tượng của mình.[3][323] Cô cũng đề xuất tới khả năng Bundy mắc bệnh rối loạn đa nhân cách, dựa trên những hành vi được mô tả trong các cuộc phỏng vấn và lời khai trước tòa: một người bà dì của mẹ Bundy đã chứng kiến một tình huống mà Bundy "dường như biến thành người khác, không thể nhận ra được ... bà ấy đột nhiên, không thể giải thích tại sao lại thấy sợ đứa cháu cưng của mình khi hai người đứng chờ tại một nhà ga xe lửa tối mịt. Anh ta đã trở thành một người xa lạ."[21] Lewis cũng thuật lại trải nghiệm tương tự của một nhân viên nhà tù ở Tallahassee: "Ông ấy nói, 'anh ta có biểu hiện khác lạ.' Bundy biến hình, thay đổi cả thể xác lẫn khuôn mặt, và ông ta cảm thấy có một mùi hôi phát ra từ gã. Ông tiếp lời, 'Gần như thay đổi hoàn toàn tính cách luôn vậy ... ngày hôm đó, tôi bắt đầu thấy sợ anh ta.' "[324]

Trong khi các chuyên gia cảm thấy rất khó chẩn đoán chính xác bệnh lý của Bundy, thì phần lớn bằng chứng lại chỉ ra anh bị bệnh rối loạn lưỡng cực hoặc các dạng rối loạn tâm thần khác,[325] và có xu hướng rối loạn nhân cách chống xã hội (ASPD, viết tắt cụm từ antisocial personality disorder).[326] Bundy thể hiện nhiều đặc điểm tính cách thường thấy ở các bệnh nhân ASPD (cũng thường được gọi là "phản xã hội" hoặc "thái nhân cách"[327]), chẳng hạn như toát ra sức hút và sự quyến rũ nhưng thực chất gần như không có chút nhân cách thật hay cái nhìn sâu sắc nào đằng sau vỏ bọc bề ngoài;[328] có thể nhận thức đúng sai, nhưng chỉ có tác động tối thiểu lên hành vi;[329][330] và không có cảm giác tội lỗi hay ân hận.[328] "Cảm thấy tội lỗi chẳng giải quyết được gì cả, thật sự đấy.", Bundy nói vào năm 1981. "Nó chỉ làm bạn đau lòng ... Tôi đoán mình đang ở một vị trí đáng ghen tị khi không phải đối mặt với cảm giác tội lỗi."[331] Cũng có những biểu hiện cho thấy Bundy mắc chứng ái kỷ, óc phán đoán kém, và có hành vi thao túng. "Phản xã hội", công tố viên Geogre Dekle viết, "là những kẻ thao túng tự cao tự đại, nghĩ rằng mình có thể lừa bịp bất cứ ai."[332] Một bác sĩ tâm thần thì thừa nhận "Có khi anh ta còn thao túng cả tôi."[333] Cuối cùng, Lewis đồng ý với số đông: "Tôi luôn hứa với các sinh viên tốt nghiệp của mình rằng, nếu họ có thể tìm thấy một kẻ thái nhân cách ngoài đời, tôi sẽ mời họ bữa tối", cô nói với Nelson. "Tôi chưa bao giờ nghĩ họ tồn tại ... nhưng dường như Ted chính là kiểu người đó, một kẻ thái nhân cách thật sự, không hề biết hối hận hay đồng cảm với ai."[334] Rối loạn nhân cách ái kỷ cũng được đề xuất như một chẩn đoán thay thế ít nhất một lần, trong các phân tích y khoa hồi cứu tiếp theo.[335]

Vào buổi chiều trước khi bị hành quyết, Bundy có cuộc trò chuyện với James Dobson, một nhà tâm lý học kiêm người sáng lập tổ chức truyền đạo cơ đốc Focus on the Family.[336] Bundy tận dụng cơ hội này để đưa ra những khẳng định mới về vấn đề bạo lực trên các phương tiện truyền thông và cả về "gốc rễ" khiêu dâm trong tội ác của anh. "Nó diễn ra theo từng giai đoạn, dần dần", Bundy nói. "Trải nghiệm của tôi với ... những loại sách báo khiêu dâm đề cập tới bạo lực tình dục ở một mức nào đó ... là một khi đã nghiện ... tôi sẽ tiếp tục tìm kiếm những tài liệu kích thích hơn, đồi trụy hơn, nhiều hình ảnh hơn. Đến khi bạn chạm tới cái ngưỡng cuối cùng của các nội dung khiêu dâm ... bạn sẽ tự hỏi liệu nếu thực sự biến chúng thành hành động thì có đem lại cảm giác vượt xa so với việc chỉ nhìn và đọc hay không."[337] Anh cũng nói rằng bạo lực trên các phương tiện truyền thông, "đặc biệt là bạo lực tình dục", đã đẩy các cậu bé "vào con đường trở thành các bản sao của Ted Bundy."[338] Với FBI, anh đề xuất nên giám sát các phòng chiếu phim người lớn và theo dõi những khách hàng quen thuộc của họ.[6] "Các người sắp giết tôi," Bundy nói, "và đó là cách các người bảo vệ xã hội khỏi bàn tay của tôi. Nhưng ngoài kia vẫn còn rất nhiều kẻ nghiện nội dung khiêu dâm, và các người không làm gì cả."[338]

Trong khi Nelson tin rằng những mối lo ngại của Bundy là thật tâm,[6] hầu hết các nhà viết tiểu sử,[339][340][341] nhà nghiên cứu[342] và nhà quan sát[343] đều kết luận việc Bundy đột ngột lên án văn hóa phẩm khiêu dâm là một nỗ lực thao túng cuối cùng, hòng tìm đường đổ lỗi bằng cách phục vụ cho chương trình của Dobson, vốn là một người chỉ trích các nội dung khiêu dâm suốt nhiều năm.[344] Bundy bảo Dobson rằng các tạp chí trinh thám về "tội phạm có thật" đã "làm hỏng" anh ta và "thúc đẩy sự tưởng tượng ... đến mức khiến anh dần trở thành một tên giết người hàng loạt." Thế nhưng trong một bức thư gửi cho Ann Rule vào năm 1977, Bundy lại viết, "Ai trên đời lại đọc những ấn phẩm này chứ? ... Tôi chưa bao giờ mua một quyển tạp chí như vậy, và chắc là khoảng hai ba lần gì đó, tôi từng cầm thử một quyển."[345] Bundy từng chia sẻ với Michaud và Aynsworth vào năm 1980, và với Hagmaier vào đêm trước cuộc trò chuyện với Dobson, về việc nội dung khiêu dâm đóng vai trò không đáng kể trong quá trình anh chuyển mình thành kẻ giết người hàng loạt.[346] "Vấn đề ở đây không phải là nội dung khiêu dâm", Dekle viết. "Vấn đề ở chính Bundy kia."[347] "Tôi cũng muốn tin rằng động cơ cho mối lo ngại của anh ta đến từ sự vị tha," Rule viết. "Nhưng tất cả những gì tôi có thể thấy trong cuốn băng của Dobson không gì hơn một trò thao túng tâm trí khác của Ted Bundy. Tác dụng của cuốn băng đó là một lần nữa đặt ra rằng trách nhiệm cho những tội ác mà Bundy gây ra không thuộc về anh ta, mà thuộc về chính chúng ta. "[340]

Hagmaier và Bundy trong cuộc phỏng vấn tử tù cuối cùng trước ngày Bundy bị hành quyết, ngày 23 tháng 1 năm 1989

Cả Rule và Aynesworth đều lưu ý về việc Bundy lúc nào cũng đổ lỗi cho ngoại cảnh hoặc cho người khác. Dù đã thú nhận về 30 vụ giết người, Bundy vẫn không bao giờ thực sự nhận trách nhiệm cho bất cứ vụ nào trong số đó, ngay cả khi được trao cơ hội thoát án tử hình bằng việc nhận tội trong phiên tòa xử vụ Chi Omega, anh cũng không chịu khuất phục.[348] Thay vì nhận lỗi, Bundy đỗ lỗi cho rất nhiều nguyên nhân khác nhau từ bị ông ngoại bạo hành, thiếu vắng sự giáo dưỡng của cha ruột, bị che giấu nhân thân, rượu, truyền thông, cảnh sát (Bundy buộc tội họ ngụy tạo bằng chứng), xã hội nói chung, bạo lực trên truyền hình, cho tới các tạp chí tội phạm có thật và các nội dung khiêu dâm.[349] Bundy cho là những chương trình truyền hình mà anh xem trên các bộ loa đài ăn cắp, đã "tẩy não", khiến anh có hành vi trộm thẻ tín dụng.[350] Bundy thậm chí từng ít nhất một lần, cố gắng quy kết trách nhiệm cho các nạn nhân: "Anh từng biết những người ... toát ra sự yếu mềm", anh viết trong lá thư gửi Kloepfer năm 1977. "Nét mặt của họ hiện lên dòng chữ 'Tôi sợ anh', cứ như đang mời gọi người khác tới hành hạ mình vậy ... Chẳng phải họ đang khéo léo khuyến khích để được tổn thương bằng cách mong đợi điều đó sao?"[351]

Một điểm đáng kể trong suy nghĩ tràn ngập ảo tưởng của Bundy:

Bundy luôn ngạc nhiên khi có ai để ý rằng một trong những nạn nhân của mình đã mất tích, bởi vì anh ta tưởng tượng nước Mỹ là nơi mà tất cả mọi người đều vô hình ngoại trừ chính họ. Và Bundy luôn kinh ngạc khi người ta làm chứng rằng họ đã nhìn thấy anh ở những nơi buộc tội, bởi Bundy không nghĩ là mọi người lại để ý đến nhau.[352]

Bundy phàn nàn với Lewis, "Tôi không hiểu sao các người cứ phải ra ngoài để tìm tôi". Lewis nói, "Anh ta thật sự không nhận thức được mức độ nghiêm trọng của những việc mình đã làm."[346] Keppel thì viết, "Một kẻ giết người hàng loạt tự xây nên những bức tường vững chắc giữa bản thân và cảm giác tội lỗi, và những bức tường đó đôi khi không thể bị phá vỡ."[353] Nelson đồng tình. "Mỗi lần buộc phải thú tội, đồng nghĩa với việc anh ta phải nhảy qua một cái rào cản dựng đứng mà anh đã tự xây nên từ rất lâu."[354]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Ted_Bundy http://www.apnewsarchive.com/1989/A-List-of-Women-... http://www.bing.com/maps/default.aspx?wip=2&v=2&rt... http://statement-analysis.blogspot.com/2012/10/sta... http://www.britannica.com/EBchecked/topic/853405 http://davisclipper.com/view/full_story/149302/art... http://www.deseretnews.com/article/32025/THE-TRIAL... http://www.deseretnews.com/article/32184/BUNDYS-WI... http://www.deseretnews.com/article/778245/Officer-... http://www.gvnews.com/news/local/georgann-hawkins-... http://www.highbeam.com/doc/1P2-1170806.html